Centuar Lady's 28"

รถคันนี้ได้มาตอนแรกๆ รู้สึกงงกับเฟรมรถและส่วนประกอบอื่นๆมาก มีคำถามต่อไปอีกว่า ตกลงแล้ว
มันยี่ห้ออะไรเนี้ย เจ้าเดิมบอกน่าจะเป็น Humber เพราะตะเกียบหน้าคู่ แต่ดันติดกันไม่แยกจากกัน
ก่อนอื่นต้องบอกก่อนว่า รถคันนี้ได้ประเทศไทยนี่ละครับ และก็ไม่ใช่รถที่นำเข้ามาทาง EBAY ด้วย
ครับ เห็นเฟรมหลังคู่ก็เหมือนจะเคยเห็นที่ไหนนา แล้วก็เจอในหนังสือจักรยานโบราณ อ.ทวีไทย เล่ม 2
ลักษณะเหมือนกันเปี้ยบเลย แต่ดันเป็นรถคานไขว้ ไม่มียี่ห้อบอกอีก มีแต่ปี ค.ศ. ผลิต ประมาณปี
1899 เริ่มแล้วครับ เริ่มมีโครงร่างบ้างแล้ว

โชคดีที่รถคันนี้ได้มาอะไหล่เดิมติดมาและไม่ถูกเปลี่ ยนไปเยอะ ก็นึกเอกลักษณ์ของรถถีบอังกฤษอีก
อย่างคือ “จานโซ่” ค้นหารูปจานโซ่แบบนี้ไปเรื่อยๆ จนไปจ๊ะเอ๋กับรูปจานโซ่ที่เหมือนกันเปี้ยบอีกละ มี
ข้อมูลติดมาว่า “Centaur” น่านมาอีกหน่อยละ ค้นในคำนี้ Internet ก็ไม่เจออะไร จึงกลับไปสำรวจรถ
อีกที เพราะจำได้ว่ามีดุมเกียร์เปลือยติดมา แต่มันหน้าตาแปลกๆไม่ค่อยคุ้นตาซักเท่าไหร่ อีกอย่างมี
น้ำมัน+ดินติดพอกอยู่ หลังจากทำความสะอาดแล้ว ก็พบว่าเป็นเกียร์ของ Sturmey Archer Model X
ได้แล้วครับ ข้อมูลดิบชั้นดี ก็ไปค้นใน Internet เหมือนเดิม พบว่าเจ้าเกียร์ของ Sturmey Archer
Model X เค้าผลิตกันตั้งปี 1901 ถึงประมาณปี 1910-12 อันนี้ไม่แน่ใจ และใน Catalogues Sturmey
Archer ปี 1910 ยังพบชื่อยี่ห้อรถที่ Sturmey Archer ทำการตลาดคือขายเกียร์ Model X ให้และหนึ่ง
ในนั้นมี “THE CENTAUR CO.LTD” แถมยังระบุว่าใช้เกียร์ Model X มา 4 ปีแล้ว เริ่มมาอีกแล้วๆ
ไปค้นใน Internet เหมือนเดิม แต่คราวนี้เจอป้ายโฆษณารถยี่ห้อนี้ หลังจากค้นไปเรื่อยๆก็เจอกับประวัติ
รถ รูปรถ หลังจากหาข้อมูล ภาพอ้างอิง จึงลงมือหาอะไหล่ ใช้เวลาเกือบๆปี จึงลงตัวอย่างที่เห็นครับ

Centaur Cycles มีจุดกำเนิดจาก นายGeorge Gilbert (c.1853-1915) เขาโตมาพร้อมกับ
ยึดอาชีพเป็นลูกจ้างทำงาน ในโรงงานขึ้นรูปงานเหล็ก ที่เมือง Coventry หลังจากทำงานที่โรงานขึ้นรูป
งานเหล็กได้ 5 ปี นายGilbert ก็ได้ลาออกจากงาน พร้อมๆกับเริ่มประดิษฐ์จักรยานยี่ห้อหนึ่งขึ้นมา ใน
โรงงานเก่าๆ แห่งหนึ่ง ใช้ชื่อยี่ห้อว่า “Centaur Cycles” ซึ่งช่วงนั้นถือเป็นช่วงปฏิวัติอุตสาหกรรมใน
ประเทศอังกฤษ ด้วยความที่มีอายุเพียง 22 ปี ในการประดิษฐ์จักรยาน แต่กลับไม่อุปสรรคต่อการทำ
งานของเขาเลย ในปี 1890 เขาได้ประดิษฐ์จักรยานที่มีน้ำหนักเพียง 26 ปอนด์ ความสามารถพิเศษเช่น
นี้ ทำให้เขาได้ประดิษฐ์จักรยานรูปทรงแปลกขึ้นมากมาย เช่น หลักเบาะจักรยานมีสปริงอยู่ด้านใน, ข้อ
ต่อรถจักรยานที่สามารถถอดออกจากันได้ ,การปรับล้อสามารถกลับข้างได้ตามลูกปืนล้อ(ตอนนั้นถื อว่า
เป็นเทคโนโลยีใหม่มาก) ,ประดิษฐ์จักรยาน 3 ล้อ

ขออนุญาตนำรูปภาพมาเผยแพร่ครับ

ในปี 1900 เขาเริ่มประดิษฐ์รถยนต์ และมอเตอร์ไซด์ขึ้นมา กิจการของนายGilbert ก็
ดำเนินไปด้วยดี จนมาถึงปี 1910 นายGilbert ได้ขายกิจการทั้งหมดให้กับ Humber และผันตัวเองไป
ทำฟาร์มโคนม หลังจากนั้นอีก 5 ปี นายGilbert ก็จบชีวิตลง พร้อมๆกับ Centaur Cycles ซึ่งเหลืออยู่
ไว้เพียงแค่ตำนาน

ts01

รถ Centaur คันนี้ ผมเดาปีผลิตจากเกียร์ของ Sturmey Archer Model X และ Pat… ที่ตอกติดกับหุ้ม
โซ่ไว้ คือ น่าจะผลิตในปี 1908

ตะเกียบหน้าแบบมีโช๊คในตัว แต่เป็นการทำงานแบบโบราณ คือ ตัวโซ๊คยุบตัวลงไป แต่แกนดันขึ้น ไม่
เหมือนปัจจุบัน ที่ยุบไปด้วยกันหมด เฉพาะข้อนี้เล่นเอาผมงงไปเป็นเดือน กว่าจะหาระบบเบรคหน้าได้

/\

-ระบบเบรกที่เป็นเอกลักษณะโดยเฉพาะครับ กว่าจะจบระบบเบรกได้

ตัวที่มีโช๊คอีกตัวคือ หลักเบาะครับ มีสปริงขดยาวลงไปในกระบอก ขนาดเท่ากับหลักเบาะพอดี สามารถ
ยุบลงไปได้ ประมาณนิ้วกว่าๆครับ ที่จริงไม่ใช่เรื่องแปลกนะครับ เคยเห็นในโปสเตอร์ของห้างเทพนคร
ปี พ.ศ. 2442-3 นำมาขายครับ

ย้อนกลับดูตัวล๊อคคอ การทำงานเหมือนรถยี่ห้อ Rover เมืองเดียวกันคือ Coventry ทำงานเพียงล๊อค
ให้นิ่งเวลาจอด กันไถลล้มกรณีไม่มีขาตั้ง ไม่ได้มีไว้กันขโมยครับ

เฟรมคู่ที่ Humber เอง ยังนำมาใช้ต่อ

จานCentaur แบบถอดเปลี่ยนขาได้ มีน็อตยึด 3 ตัว เป็นจานเล็ก 38 ฟัน ขาจานเล็กเรียวมาก ติดมากับ
โซ่Coventry ส่วนบันได 2 ปล้อง เดิมติดตัวรถมา

มือเกียร์ตัวนี้เป็นของ Model K ไม่ใช่ของ Model X แต่เนื่องจากหาไม่ได้จริงๆเลยครับ และมีรุ่นนี้ที่
พอหาได้และคล้ายที่สุด

หุ้มโซ่โค้งมน ไม่มีตะเข็บสัน แฮนด์อังกฤษรุ่นเก่า นมเป็นสันหนา ที่ยี่ห้อดังๆของญี่ปุ่นนำไปเลียนแบบ

ดุมหน้าชิ้นเดียวเดิม ล้อหน้า-หลังเดิม ติดรถมาไม่ทราบยี่ห้อครับ ติดยาง Dunlop มา ขอบยางเขียน
ว่า BATES DUNLOP CYCLE DICK SHAW

อุปกรณ์ซ่อมแซม ประแจของรถ Centaur